Een wetenschappelijk artikel, een journaal uitzending, een politiek debat of een noodkreet om hulp via organisatie WNF: Hartstikke mooi, maar zonder de steun van burgers zal het allemaal niets uithalen. Hieronder de resultaten van een onderzoek in Drenthe, hoe belangrijk vinden jullie het tropisch regenwoud?
75,6% geeft aan weleens gehoord te hebben van de houtkap in Brazilië, 24,4% weet echter niet wat deze gebeurtenis inhoudt, laat staan welke gevolgen het heeft. Op de vraag: ‘Let jij bij het kopen van meubels waar het hout vandaan komt? Indien je nu nog geen meubels koopt: ben je van plan hier in de toekomst op te letten?’ geeft maar 7,1% aan hierop te (willen) letten.
Op de vraag of jullie je zorgen maken om de houtkap wordt een ‘beter’ resultaat gehaald, ruim 68% geeft aan er wel degelijk mee te zitten. Helaas is maar 7,3% ook daadwerkelijk bereid om tot actie over te gaan.

De reacties op de vraag ‘Vind je dat de houtkap moet stoppen? Graag incl. motivatie.’ vallen op. In positieve zin: het uitsterven van dieren is een veel gelezen argument waarom de houtkap zou moeten stoppen, maar ook in negatieve zin: het is opvallend hoeveel mensen onvoldoende op de hoogte zijn omtrent de houtkap. Niemand benoemd de mogelijke natuurrampen die kunnen volgen of het uitsterven van diverse groepen mensen. Enkele reacties:
- ‘Ja, want er leven daar miljoenen diersoorten die door de houtkap hun huis of hun voedsel verliezen en daardoor bedreigt worden met uitsterven. Ook zorgt het regenwoud voor een groot gedeelte van onze zuurstof en neemt het veel CO2 op. Door de kap van deze bomen komt er een mindere opname van CO2 en treed er klimaatverandering op.’
- ‘Ik denk dat het goed is om te minderen. Stop je per direct dan heeft dit ook grote gevolgen voor de samenleving. Mensen leven van de houtkap. Er moet dus wel een goed plan liggen wat de houtkap vervangt.’
- ‘Nee, dit kun je niet in 1x stop zetten. Beter kunnen we waar mogelijk alternatieven zoeken.’
- ‘Ja, maar ik denk dat iedereen dan mee zou moeten werken. Ik ben bang dat dit onhaalbaar is.’
Ook bij andere vragen, zoals ‘Wat voor gevolgen zal deze houtkap mondiaal hebben volgens jou? Vind jij dit positief, negatief of beiden?’ wordt duidelijk dat de kennis omtrent deze houtkap bij de mensen eigenlijk te beperkt is om er een goed oordeel over te hebben. De lieve aapjes die uitsterven worden veelvuldig genoemd, maar ook hier blijven de echte rampen, klimaatopwarming en de zuurstof problemen achterwege. Slechts een enkeling weet hier iets over neer te schrijven. Het overgrote merendeel geeft aan geen antwoord op de vraag te weten. Enkele reacties:
- ‘Het klimaat wordt beïnvloed, de veelheid aan soorten planten en dieren verdwijnen.’
- ‘Ik weet niet in hoeverre de houtkap vanuit Brazilië de wereld over gaat en welke gevolgen dit heeft maar ik kan mij voorstellen dat Brazilië een goedkope handelspartner is.’
- ‘Mondiaal minder zuurstof in de lucht, maar niet bedreigend. Geen erge gevolgen.’
- ‘Ik heb eigenlijk geen idee wat voor gevolgen dit mondiaal zal hebben. Ik denk negatief.’
Op de vraag of we in Nederland last gaan krijgen weten de meesten al helemaal niet waar ze zoeken moeten. Een enkeling oppert om maar een ander bos te gaan zoeken voor hout, want dat hout zullen we wel gaan missen. Verder zijn veruit de meesten er van overtuigd dat we in Nederland geen problemen zullen ondervinden van het feit dat Brazilië ‘’straks wat minder bos heeft.’’
Ook in het dagelijks leven geven de nuchtere Noord Hollanders aan zicht niet zo druk te maken om de houtkap:

Nog een aantal vragen + enkele antwoorden:
Je bent president van Brazilië; stop je de houtkap of niet? Graag incl. motivatie. (denk hierbij ook aan de bijv. economische voordelen).
- ‘Ik zou proberen op een andere manier geld te halen uit het regenwoud. Zodat het op den duur gunstiger is om het te laten staan dan te verkopen voor het hout. Wellicht zou ik daarnaast bossen planten speciaal voor de houtkap. Maar ja dat kost jaren natuurlijk’
- ‘Ja. En het investeren in andere economische mogelijkheden. Ook investeren in de huidige landbouw zodat het grond niet uitgeput raakt en de boeren dus langer gewassen op een grond kunnen verbouwen’
- ‘Ja, misschien in return vragen om financiële ondersteuning van westerse landen op voorwaarde dat de houtkap stop wordt gezet.’
- ‘Nee: we hebben toch meubels nodig en andere dingen van hout.’
- ‘Nee, want het geeft ook veel economische voordelen, die opwegen tegen de negatieve gevolgen.’
Hoe zou jij de houtkap willen stoppen? Graag incl. motivatie, geld/wetten etc. spelen hierin geen rol!
- ‘Met reclame campagnes laten zien wat er mis kan gaan als er nog langer gekapt wordt en ook laten zien hoe het zonder kap eruit ziet: ecotoerisme stimuleren.’
- ‘Wet invoeren waarin dit gebied officieel beschermt is. En de houthakkers die legaal werken omscholing aanbieden.’
- ‘Wetten en controle moet voldoende zijn als het ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd.’
- ‘Als het moet een celstraf zetten tegen dit soort praktijken’
- ‘Er zelf naartoe gaan en mezelf vastketenen aan een boom.’
Hoe zou je het zwartcircuit in de houtkap willen tegen gaan?
- ‘Niet. Laat ze lekker hun ding doen. Er zijn zoveel dingen die slecht zijn op de wereld. Zolang er in Nederland nog maar een beetje bos overblijft.’
- ‘Zeer zware straffen opleggen en die mensen helpen om op een verantwoorde manier hun geld te verdienen.’
- ‘Een chip in alle bomen doen. Of alleen verkopen met vergunning.’
- ‘De samenleving andere (beter betaalde) banen aan te bieden.’
- ‘Leger.’
In deze enquête is één antwoord gegeven wat eigenlijk terug slaat op de reacties van vrijwel iedereen: ‘Ik ben daar niet zo mee bezig.’ De conclusie van deze enquête is dat schokkend weinig mensen in de gaten hebben waartoe de gevolgen van de houtkap in Brazilië kunnen leiden. Het dodenaantal onder zowel mensen als dieren die de mogelijke klimaatverandering tot stand zal brengen wordt niet gerealiseerd. Het is zaak dat er meer informatie wereldwijd wordt verspreid over de gevolgen van de ontbossing, zodat mensen een realistischer beeld zullen hebben.
En wie weet, als straks iedereen helpt, zal de ontbossing gestopt worden. Zullen boeren die hun inkomen daardoor verliezen, omgeschoold worden en zullen bomen voorzien worden van een chip om illegale houtkap tegen te gaan. Als iedereen in actie komt, kunnen de longen van de aarde wellicht gered worden.
Maak jouw eigen website met JouwWeb